Karekodlu Çek Uygulamaları Bilgilendirme Semineri’nde konuşan Samsun TSO Yönetim Kurulu Başkanı Salih Zeki Murzioğlu, karşılıksız çek riskinin azaltılması ve iç piyasadaki ticaretin daha sağlıklı yapılabilmesi amacıyla kullanıma açılan, “Karekodlu Çek” uygulamasının ticaret hayatını doğrudan ve olumlu yönde etkileyecek yeni ve çok önemli finansal ürün olduğunu söyledi.
Samsun Ticaret ve Sanayi Odası (STSO) ve Kredi Kayıt Bürosu işbirliğinde, “Karekodlu Çek Uygulamaları Bilgilendirme Semineri” düzenlendi. Samsun TSO Davut Altan Meclis Toplantı Salonu’nda düzenlenen seminere; Samsun TSO Yönetim Kurulu Başkanı ve TOBB Yönetim Kurulu Üyesi Salih Zeki Murzioğlu, Meclis Başkanı Muharrem Durmuşoğlu, Başkan Yardımcıları Haluk Akyüz ve Mustafa Kemal Şahin, Findeks Grup Yöneticisi Serkan Siyasal, meclis üyeleri, iş adamları ve banka yöneticileri katıldı.
Murzioğlu: “Vadeli ticaret ekonomide büyük paya sahip”
Seminerin açılış öncesi bir konuşma yapan STSO Yönetim Kurulu Başkanı Salih Zeki Murzioğlu, “Ticarette vadeli alım satımların önemli bir yeri vardır. Bir kaç istisnai durum dışında ödemeler genelde vadeli yapılır. Bu anlamda çek oldukça önemli bir araçtır. Ancak takdir edersiniz ki çekin karşılığının olup olmadığı muammadır. Küreselleşme ticaretteki risk algısını daha da büyütmüştür. Risk, iyi yönetilirse fırsat, doğru ölçülüp biçilmezse tehdittir. Ticaretin içindekiler olarak biz oldukça uzun bir süre, karşı tarafın riskini tam ölçemedik. Kimi zamanda büyük zararlarla karşılaştık. Türkiye’deki şirketlerin yurt içi satış ciroları, yani toplam yurt içi ticaret hacmi 2014 yılında 3,7 trilyon lira civarındadır. Bu yurt içi ticaret hacminin de yaklaşık üçte ikisinin yani 2,4 trilyon lirasının vadeli işlemlerle yapıldığı tahmin edilmektedir. Vadeli ticaret ekonomide büyük paya sahiptir. Ancak karşılıksız çekte hapis cezasının kaldırılmasının ardından 2012’de karşılıksız çıkan çek tutarı iki katına çıktı. Bunun sonucunda piyasada çekin itibarı düştü. Karşılıksız çekte hapis cezasının kaldırılmasından sonra, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nin girişimiyle çek sicillerinin özel sektöre açılması sağlanmıştır. Zira çek silicilerinin özel sektöre açılması ticaret için çok önemli bir ihtiyaca yönelik cevaptır. Ancak reel sektördeki şirketlerimiz bu sistemi beklediğimiz ölçüde kullanamadı” dedi.
Murzioğlu: “Karşılığı anında sorgulanıyor”
Sistemin daha hızlı, güvenilir ve etkin hale getirilmesi için dünya üzerinde etkin olan karekodlu çek uygulamasının geliştirildiğini söyleyen Başkan Salih Zeki Murzioğlu, “Çekin üzerinde işlenen karekodu okutup, karşılığını o anda sorgulayabiliyorsunuz. Ticari ilişkide bulunacağınız tarafların sadece olumsuz değil, olumlu anlamda da sicilini değerlendirebileceğimiz bir sorgulama merkezi olarak ‘Kredi Kayıt Bürosu’ yani ‘findeks’ ticari faaliyetlerde bulunacağınız şirketlerle ilgili sizin için önemli bir istihbarat aracı haline gelmiştir. 15 Haziran 2015 tarihinden itibaren uygulamaya başlanan ‘Karekodlu Çek’ ticaret hayatını doğrudan ve olumlu yönde etkileyecek yeni ve çok önemli finansal üründür. Çeklerin piyasada kullanımını kolaylaştıracak, keşideci ile ilgili piyasaya daha fazla bilgi verecek yeni uygulama, Karekodlu Çek’le başlamış oldu. Bunun için üyelerimizin çalıştıkları bankalardan ‘Karekodlu Çek’ talep etmeleri önem arz etmektedir. Yine ticaret yaparken üyelerimizin müşterilerinden, Karekodlu Çek’ talep etmesi sistemin yaygınlaştırılmasını sağlayacak ve karekodlu çekin kullanımını arttıracaktır. Böylelikle daha güvenli bir ticaret ortamına kavuşmuş olacağız” dedi.
Siyasal, sistem hakkında bilgi verdi
Ardından ise, Findeks Grup Yöneticisi Serkan Siyasal, karekodlu çek uygulaması hakkında katılımcıları bilgilendirdi. Şirketlerin ticari itibarlarının koruyabilmelerinin önemine değinen Siyasal, “En önemli konulardan bir tanesi reel sektördeki şirketlerin ticari itibarlarını koruyabilmeleri. Biz ticari itibarı şöyle tanımlıyoruz; eğer alacaklarınızı zamanında tahsil edemezseniz, borçlarınızı zamanında ödeyemezsiniz. Dolayısıyla ticari itibarınız zedelenir. Çünkü alacaklarınızı zamanında tahsil edemezseniz ticari itibarınızı diğer kişilere emanet etmiş olursunuz. Dolayısıyla itibarınızı kime emanet ettiğinizi bilmeniz ve araştırıyor olmanız gerekiyor. Çek sermayeyi paylaşmaktır. Arkasında çok ciddi bir ekonomi var. Onun için çeki sınırlamak, çeki kısıtlamak vadeden vazgeçmek gibi çözümler ekonomiyi de daraltacağı için önemli riskler içeriyor. Kredi Kayıt Büroları, Bankacılık Kanunu’nun 73. Maddesi kapsamında kurulmuş bir şirket. Şirketlerden kredi borçları ve bunların ödenmesine ilişkin her türlü bilgiyi toplayan ve bu bilgileri rapor haline getirip gerekli kurumlarla paylaşan bir şirket. Bugüne kadar yalnızca bankalara ve finans kurumlarına raporlama yapan bu şirket, yeni uygulama ile raporlamaları reel sektöre de açmaya başladı. Karekodlu çek yakın zamanda uygulamaya geçen bir ürün. Karekod, fiziksel olarak çek üzerinde karekod olması anlamı taşımıyor. Karekod, daha önce keşideciden alınmış bir izni gösteriyor. Karekodlu çek içinde banka adı, şube kodu ve keşidecinin hesap numarası oluyor. Karekodlu çekin kare kodu cep telefonuyla okutulunca bu bilgiler üçüncü kişilerin önüne çıkıyor. Karekod okutulunca karşınızda nasıl bir müşteri var görebiliyorsunuz. Bu çeki siz veriyorsanız ve çeklerinizi düzenli ödeyen bir tüccar iseniz ben güvenilir bir kişiyim. Çek geçmişime bak ve ona göre satış yap imajı veriyorsunuz. Tüm akıllı telefonlara Findeks uygulamasının indirilmesi ile bu sistemden yararlanabiliyor” diye konuştu.
Konuşmaların ardından Samsun TSO Yönetim Kurulu Başkanı Salih Zeki Murzioğlu ve Samsun TSO Meclis Başkanı Muharrem Durmuşoğlu, Serkan Siyasal’a anı takdiminde bulundu.