Samsun’da fındık 901 000 dekar alanda yetiştiriciliği yapılan ekonomik öneme haiz bir üründür. Üretim sezonu boyunca budama, gübreleme, hastalık ve zararlılarla mücadele hasat, harman, depolama gibi teknik uygulamaların gereği gibi yapılması, verim ve kalite artışı sağlayacaktır. Fındık hasadının başlayacağı bu günlerde üreticilerimizin bazı hususları göz ardı etmemeleri gerekir.
Fındık hasadına başlanmadan önce bahçelerde genel temizlik yapılmalıdır. Hasadı güçleştirebilecek yabancı otlar biçilerek temizlenmelidir. Bahçelerimizin önemli bir kısmı karışık çeşitlerle kurulu olduğundan farklı çeşitler aynı zamanda hasat olgunluğuna gelmemektedir. Bazı çeşitler erken bazı çeşitler geç olgunlaşmaktadır. En uygun yöntem farklı çeşitlerin ayrı ayrı ve olgunlaştıklarında hasat edilmeleridir. Ancak pratikte karışık çeşitlerle kurulu bahçelerde hâkim olan çeşit olgunlaştığında hasat işlemi yapılmaktadır. Fındıkların hasat olgunluğuna geldiği bazı özelliklere bakılarak anlaşılmaktadır. Bu özellikler; Zurufların iyice kızarması, fındık tanelerinin zuruf içerisinde hareket etmesi, sert meyve kabuğunun ¾ nispetinde kızarması ve iç fındığın kendine has sertlilik ve tadının olması, sağlam ve dolgun meyveleri taşıyan dalların sallandığı zaman mevcut meyvelerin ¾’ünün daldan dökülmesi fındığın hasat olgunluğuna ulaştığını gösterir.
Hasat olgunluğuna ulaşmadan toplanan fındıklarda sert meyve kabuğu donuk olur, iç kabuğu iyice doldurmaz, buruşuk iç oranı artar ve randıman düşer. Fındık çeşitleri kendine has sertlik, lezzet ve tada ulaşmadan hasat edilmesi durumunda meyve kalitesi düşer. Uzun süre muhafaza edilmeleri güçleşir ve kolay bozulurlar.
Fındığın en iyi hasat edilme şekli dalların silkelenmesi ile yerden ve bekletilmeden toplanmasıdır. Böylede fındıklar tam hasat zamanında toplanır, randıman ve kalite iyi ayrıca dal ve dalcıklar ile gelecek yılın tomurcukları da zarar görmemiş olur. Yerden toplamaya uygun olmayan bahçelerde daldan elle toplanacaksa; dalların birbirine sürtünmemesi, çotanakların dallara birleştiği yerden tek tek toplanması, gelecek yılın mahsulünü oluşturacak dal, dalcık ve tomurcukların zarar görmemesi için sıyırma şeklinde toplama yapılmaması, hasadı yapılan dalın dikkatlice yerine bırakılması gerekir. Hasatta fındığın kızışmasına neden olan naylon çuval kullanılmamalıdır. Jüt veya fileli çuvallar kullanılmalıdır. Çuvallara toplanan fındıklar harman yerine taşınırlar. Harman yerlerinin hafif bir meyil verilerek betondan yapılması uygundur. Harman yerine getirilen fındıklar yığın halinde bırakılmamalı, 10-15 cm kalınlığında bir tabaka halinde serilerek güneşli havalarda kurumaları sağlanmalıdır. Harmanlama da fındığın iyice kurumasına özen gösterilmeli, nem oranı kabuklu fındıkta %12’yi iç fındıkta %6’yı geçmemelidir. Kurumuş fındıkları çuvallama sabah erken veya akşam geç saatlerde yapılmalı, fındıklar sıcak halde iken çuvallama yapılmamalıdır. Kuruyan fındıklar jüt veya fileli çuvallarda zemini tahta olan depoda yüksek yığınlar oluşturmadan bırakılmalıdır. Depo olarak kullanılacak yerin serin, kuru ve havalanabilir nitelikte olması durumunda ürün 1 yıl kadar özelliği bozulmadan muhafaza edilebilir. Hasat olgunluğundan önce toplanmış iyi kurutulmamış ve fazla nemli fındıkların muhafazası oldukça güç olup, kızışma, acılaşma ve küflenme meydana gelir. Ayrıca insan ve hayvan sağlığı için zararlı olan aflatoksini oluşturan etmenlerin de fındıkta erken toplama, olumsuz koşullarda harmanlama ve uygun olmayan depolama şartlarından kaynaklanabileceği göz ardı edilmemelidir.
Karadeniz bölgesinde fındık hasadı, iklime bağlı olarak yıllara göre değişmekle birlikte genel olarak Ağustos ayının birinci yarısında başlamaktadır. Fındık yetiştirilen Bölge İllerinde olduğu gibi İlimizde de her yıl ilgili komisyonca yapılan inceleme neticesinde hasat tarihleri belirlenmektedir. Komisyonca alınan karara göre 2016 yılı için Samsun İli Fındık hasadına; Sahil Kuşakta 08.08.2016, Orta Kuşakta 03.08.2016, Yüksek Kuşakta 13.08.2016 tarihlerinde başlanabilecektir.
Fındık üreticilerimiz, İlimiz için belirlenen hasat tarihlerini dikkate alarak hasada başlamalıdır. Özellikle fındık ihracatında sorun teşkil edebilecek olan Aflatoksin oluşumuna meydan vermeyecek biçimde üretim sezonunda, zirai mücadele, hasat, harman ve depolama işlemlerini gereği gibi yapmaları, kaliteli ve randımanı iyi olan ürün elde etmek için önem arz etmekte olup üreticilerimizin bu hususlara dikkat etmeleri gerekir.