Bildiğiniz gibi 2012 yılı Haziran ayı itibariyle Türkiye’de iş sağlığı ve güvenliği mevzuatı açısından yeni bir döneme girildi.
Sahadaki uygulama açısından pek çok sorun olsa da ilk defa müstakil bir İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu hazırlandı ve yürürlüğe girdi. Fakat kanunun bütün iş yerlerini kapsaması zamana yayıldı. Özellikle iş güvenliği uzmanı, iş yeri hekimi ve yardımcı sağlık personeli çalıştırma zorunluluğu, iş yerlerinin tehlike sınıflarına bağlı olarak takvime bağlandı. Şu an İSG personeli çalıştırma yükümlülüğü;
Tehlikeli ve çok tehlikeli iş yerlerinin tamamında,
Az tehlikeli iş yerlerinden ise 50 ve üzeri çalışanı olan iş yerleri için hâlen yürürlükte bulunuyor.
Temmuz’da tamamı kapsamda
50’den az çalışanı olan (1-49 arası) az tehlikeli iş yerleri ile kamu kurum ve kuruluşları için İSG personeli çalıştırma yükümlülüğü 1 Temmuz 2016’da başlıyor. Dolayısıyla az tehlikeli olup 50’nin altında çalışanı olan iş yerlerinde iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi görevlendirme yükümlülüğü 1 Temmuz 2016 tarihinde başlamış olacak. Bu iş yerlerinde diğer sağlık personeli (hemşire, sağlık memuru) görevlendirme zorunluluğu bulunmadığını hatırlatmış olalım.
İş yerinizin tehlike sınıfını biliyor musunuz?
İşverenlerin İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu açısından bilmeleri gereken en önemli konuların başında, iş yerlerinin hangi tehlike sınıfına girdiğidir. Çünkü İSG mevzuatında iş yerleri az tehlikeli, tehlikeli ve çok tehlikeli olarak sınıflandırılıyor. Dolayısıyla yükümlülükler ve yaptırımlar da buna göre belirleniyor. Tüm iş yerlerinin tehlike sınıfları ise Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından yayımlanan İşyeri Tehlike Sınıfları Tebliğinde yer alıyor. Örnek verecek olursak, bakkallar, marketler, büro iş yerleri, ekmek fırınları, terziler, lokantalar ve oteller az tehlikeli kapsama giriyor.
Cezası aylık 13 bin lira
50’den az çalışanı olan az tehlikeli iş yerlerinde 1 Temmuz 2016 itibariyle iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi görevlendirilmemesi hâlinde 13 bin lirayı geçen idari para cezası uygulanıyor. Bu durumda;
İş güvenliği uzmanı görevlendirilmemesi hâlinde her ay için 6.511 TL
İş yeri hekimi görevlendirilmemesi hâlinde her ay için 6.511 TL
olmak üzere aylık 13.022 TL ceza uygulanacak. Söz konusu ceza tutarı, görevlendirmenin yapılmadığı her ay için ayrı ayrı uygulanacak.
Örnek: Yanında üç çalışanı ile ekmek fırını işleten Mehmet Usta, 1 Temmuz 2016 itibariyle bir iş güvenliği uzmanı ve bir de işyeri hekimi ile sözleşme yapmak zorunda. Aksi hâlde sözleşme yapmadığı her ay için 13.022 lira ceza ödeyecek.
Bu arada “Benim iş yerime kim bilir ne zaman denetime gelirler…” diyen işverenlerimiz için kötü bir haberimiz var. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, İSG Katip sisteminden görevlendirme yapan ve yapmayan iş yerlerini internet ortamında tespit edebiliyor ve buna istinaden ceza uygulayabiliyor. Yani bizzat iş yerinize müfettiş gelmesi gerekmiyor.
10’dan az çalışanı olanlar
Öte yandan 10’dan az çalışanı olan az tehlikeli kapsamdaki iş yerlerinde, işveren veya işveren vekilleri, Bakanlık tarafından yetkilendirilen kuruluşlardan İSG eğitimi almak şartıyla, İSG hizmetlerini bizzat kendileri yürütebilecekler. Ancak bu durumda da sağlık gözetimi ve çalışma ortamı gözetimi hizmetleri yine işyeri hekimlerince sağlanacak. Fakat bu eğitimle en azından maliyetinizin yarısını kurtarabilirsiniz. Söz konusu eğitim Anadolu Üniversitesi tarafından “uzaktan eğitim” şeklinde veriliyor ve eğitim sonunda yapılan sınavda başarılı olanlara sertifika veriliyor.Özetleyecek olursak; 50’den az çalışanı olan az tehlikeli iş yerleri için 1 Temmuz 2016 tarihinde İSG personeli istihdam şartı başlıyor. 10’dan az çalışanı olup bizzat İSG eğitimi alan işveren ve işveren vekilleri, bu tarihten sonra da iş güvenliği hizmetlerini kendileri yürütebilecek, sadece işyeri hekimi anlaşması yapacaklar.
SADETTİN ORHAN
KAYNAK: http://muhasebeweb.com/haber_detay.php?id=5804