Yasal ve akademik statü tanımları ile adı “tıpta uzmanlık öğrencisi” veya araştırma görevlisi hekim olan asistan hekim çalıştığı kurumun iş yükünü en çok taşıyan hekim grubudur.

Tıpta uzmanlık eğitimi amacıyla eğitim araştırma ve üniversite hastanelerinde bulunan asistan hekimler, eğitim programlarının olması gerektiği şekilde düzenlenmemesi, var olan programların uygulanmaması ile hedefledikleri eğitimden yoksun bırakılmaktadırlar. daha önceden var olan ancak eğitim araştırma kurumu niteliğini kaybeden üniversite hastaneleri ve Birçok ilde yeterli altyapı ve eğitim kadrosuna sahip olup olmadığına bakılmaksızın her geçen gün yenisi açılan üniversite ve eğitim araştırma hastanelerinde asistan hekimlik “gün içinde maksimum sayıda hasta bakmak”a indirgenmiş hizmet sunumundan sorumlu bir ara kadro statüsünün adı haline gelmiştir. Üstelik eğitim ve araştırma hastaneleri ile üniversite hastanelerindeki kadrolaşma ve birçok öğretim görevlisinin kendi eğitim ve akademik yükselme süreçlerine odaklanması asistan hekim eğitimlerini etkilemektedir.

Asistan hekimlerin geçmişte var olan sorunları sağlıkta dönüşüm programının getirdikleriyle giderek artmıştır. Asistan hekimler uzmanlık eğitimlerinin ilk aylarından itibaren henüz yetkinleşemedikleri görevleri eğitici olmadan tek başlarına yapmak zorunda bırakılmaktadır. Bunun yanı sıra 3. Basamak sağlık kuruluşları olan Üniversite ve Eğitim Araştırma hastanelerindeki olması gerekenden çok daha fazla sayıda hasta bakılması ve sağlık hizmetinin ve yapılan muayenelerin kalitesini kaçınılmaz olarak düşürmektedir. Ayrıca tüm bu süreç zarfında servislerde ve polikliniklerde hastayla en çok muhatap olan hekim grubu olarak asistan hekimler şiddete en çok maruz kalan kesim olmaktadır.

Asistan hekimlerin nöbet sayıları ile alakalı 28983 sayılı resmi gazetede yayınlanan tıpta ve diş hekimliğinde uzmanlık eğitimi yönetmeliğinin 11. Maddesi 5. Bendinde uzmanlık öğrencilerinin nöbet uygulaması üç günde birden daha sık olmayacak şekilde düzenlenir şeklinde belirtilmektedir. Ancak pratik uygulamada bu madde pek çok bölümde çalışan asistan hekimler için uygulanmamaktadır. Üstelik yasal düzenlemelerle güvence altına alınmış gece çalışan işçilere sonraki postasına kadar verilen 11 saatlik zorunlu dinlenme hakkı asistan hekimlere verilmemekte olup, asistan hekimler nöbet sonrası poliklinik, servis ve ameliyathanelerde aralıksız çalıştırılmaktadırlar.

Sağlık bakanlığı adına üniversite hastanelerinde açılan kadrolarda olan asistan hekimler, döner sermaye/performans ödemelerini aynı görev tanımı ile çalışan meslektaşlarına kıyasla daha düşük miktarda almakta hatta alamamaktadırlar. Ücrette eşitlik ilkesinden uzak olan bu uygulama asistan hekimlerin akademik ve çalışma hayatını olumsuz etkilemektedir.

Görev tanımı ve yapılandırılmış eğitim programlarının yokluğunda hekimler arası eşit bir ilişkiden uzaklaşılmakta, asistan hekimler ile eğitim sorumluları (“öğretim üyesi, şef, uzman, baş asistan, kıdemli asistan”) arasında usta çırak ilişkisi söylemi ile hiyerarşik ilişki kurulmakta, asistan hekimler görevi olmayan işlerden sorumlu tutulmaktadır.

Kurulan bu hiyerarşik düzende, kötü çalışma koşullarında asistan hekimlerin tükenmişlik yaşadığını ve hekimler arasında intihar fikrinin giderek yaygınlaştığını biliyoruz. En son Adana’da intihar etmesi sonucu kaybettiğimiz Asistan Dr. Ece Ceyda Güdemek bu gerçekliği bir kez daha en acı şekliyle gün yüzüne çıkarmıştır. Samsun Tabip Odası olarak asistan hekimlerin eğitim hastanelerinin açığını kapatan çalışanları olarak görülmesini kabul etmiyoruz.

Kurumların asistan eğitim programlarını uygulamalarını, asistan hekimlere angarya iş yaptırmasından vaz geçmesini, nöbet saatlerinin yasal mevzuata uygun olarak düzenlenmesini, nöbet ücretlerinin zamanında ödenmesini, eğitim ve araştırma için teşvik ve ödeneklerin sağlanmasını, çalışma alanlarının düzeltilmesini, şiddete karşı etkin önlemlerin alınmasını talep ediyoruz. Bu taleplerin gerçekleşmesi için Samsun Tabip Odası olarak takipte olacağımızı bir kez daha kamuoyuna bildiririz.

Dr.Murat Erkan
Samsun Tabip Odası Başkanı