Kamu İktisadi Teşebbüsleri Komisyonu’nda 8 Kasım Perşembe günü Boru Hatları ile Petrol Taşıma AŞ. Genel Müdürlüğü’nün görüşmeleri yapıldı.

Yapılan sunumlar arasında sık sık söz alan Samsun Milletvekili Bedri Yaşar önemli detaylara değindi.

Kaya gazı ile ilgili çalışma var mı?

Doğal gazın yüzde 98’ini ithalat yaparak karşıladığımızı belirten Yaşar BOTAŞ yetkililerini ‘kaya gazı’ çalışmalarının akıbetini sordu.

Yaşar görüşmeler esnasında söz alarak şunları söyledi; “Son dönemlerde doğal gazın alternatifi olarak kaya gazı gündemde. Yani Türkiye’nin bu kaya gazı konusunda bir araştırması var mı, bu konuyla ilgili bir çalışmamız var mı? Bu neredeyse bunun eş değeri, ciddi oranda bununla bilinen gazla kaya gazında bir değişim söz konusu. Türkiye’de böyle bir çalışma var mı?”

Marmara Bölgesi’nde gaz kaynağına ulaşıldı mı?

            KİT Komisyonu’nda herkesin merak ettiği bir noktaya temas eden İYİ Parti Samsun Milletvekili Marmara Bölgesi’nde rezerv olduğu iddia edilen ama henüz bir açıklama yapılmayan gaz rezervini sordu.

            Yaşar; “Marmara Bölgesi’nde Türkiye’nin doğal gaz araştırmaları var. Orada aldığımız duyumlara göre ciddi gaz kaynaklarına ulaşıldığı konusunda duyumlar var, bunlar doğru mu İşte Kanadalı bir şirket marifetiyle burada belli çalışmaların olduğu, işte bunun da bir diğer ortağı Statoil’in belli oranda gaza ulaşıldığına dair bildirimleri var. Bu konuyla ilgili BOTAŞ’ın bir bilgisi var mı, buradaki son durum nedir?” diye sordu.

Doğal gazı alıyorsunuz, satıyorsunuz, bir öneride bulunabiliyor musunuz?

Depolama ile ilgili yatırımları desteklediklerini ifade eden Samsun Milletvekili, enerji kaynaklarının yönetiminde öneride bulunulup bulunulmadığını BOTAŞ yetkililerine şu şekilde sordu; “”depolama” dediniz. Biz bununla ilgili yatırımları sonuna kadar destekliyoruz. Netice itibarıyla işte tarifenin ucuz olduğu dönemlerde gazı alıp pahalı olduğu dönemlerde piyasaya sunmak aynı zamanda piyasadaki dengeleri de belli oranda değiştirecektir. Bunun yanı sıra, aldığımız doğal gazın yüzde 42’sini de elektrik çevrim santrallerinde kullanıyoruz. Birim açısından baktığınız zaman en pahalı elektrik. Bununla ilgili sizin elinizden bir şey gelmese bile, neticede doğal gazı alıyorsunuz, satıyorsunuz, bir öneride bulunabiliyor musunuz? Yani diğer enerji kaynaklarına yönelelim, bu doğal gaz çok pahalı, bundan elde ettiğimiz ürün sonuç itibarıyla tüketiciye yansıyor. Yani alternatif üretim argümanları düşünüyor musunuz?”

Doğal gaz konusunda Rusya’ya çok bağlıyız!

            Doğal gaz konusunda özellikle Rusya’ya çok bağlı olunduğunu söyleyerek bu duruma sitem eden Yaşar, BOTAŞ yetkililerine şunları söyledi; “Sizin söylediğiniz rakamlara göre gazın yüzde 52’sini Rusya’dan temin ediyoruz. Türkiye içinde bulunduğu jeopolitik konum itibarıyla enerji üssü gibi nakil hatlarının tam orta yerinde. Yani netice itibarıyla geçişinden de ücret alıyoruz, taşınmasından da ücret alıyoruz ama burada Türkiye’nin oranları alabildiğince düşük. BTC’deki oranımız 6,53, TANAP’taki hissemiz yüzde 30 civarında. Yani bu önemli projelerde bu miktarlarımızı artırabilir miyiz?”

Türkmenistan ile yapılan anlaşma hangi aşamada?

Türkmenistan’ın, Dünya gaz rezervinin büyük oranına sahip olduğunu belirten İYİ Parti Milletvekili; Türkmenistan’la ilgili bir anlaşmadan bahsettiniz ama onun alt detayları konusunda bir fikir edinemedik, o son durum nedir? Orada da Hazar’ın statüsü vardı. Yani Türkmen gazının Türkiye’ye transferinin önündeki en büyük engel Hazar’dı. Hazar’ın altından bir boru hattıyla bu işin yapılması lazım. Son dönemde Hazar’a kıyısı olan 5 ülke bu konuda anlaştılar. Bu anlaşmanın sonucunda oraya deniz statüsü tanıyıp belli bir kilometreye kadar üretimden bahsediliyor. Acaba bu denizin altından geçişine de müsaade ediliyor mu yoksa sadece kendi aralarında paylaştılar, mesele bundan ibaret mi?” sözleriyle merak edilen bir konuya değindi.

LNG ve TANAP Projesi!

LNG’nin önemli bir kaynak olduğuna değinen Yaşar BOTAŞ yetkililerine; “Yurt dışından ciddi oranda LNG’ler alıyorsunuz, işte “Dörtyol’da, Ege’de, Marmara’da bunu gaza çeviriyoruz.” diyorsunuz. Alternatif olarak Türkmenistan’dan bu manada LNG alıp bahsettiğiniz TANAP projesi kapsamında Bakü’den Türkiye’ye bu gaz servisini yapabilir misiniz, bu mümkün müdür, herhâlde mümkündür diye düşünüyorum. Yani biz Türkmen gazını önce sıvılaştırıp daha sonra da Bakü’de gaza çevirip mevcut yapı üzerinden Türkiye’ye alabilir miyiz? “ şeklindeki sorularını yöneltti.

Bağımlılık devam eder!

Türkmenistan başta olma üzere Türk Cumhuriyetleri ile işbirliğinin arttırılmaması ve çözüm tekliflerinin uygulanmaması halinde Rusya’ya olan bağımlılığın devam edeceğinden endişe duydukları ifade eden Yaşar şunları söyledi; “Rusya’ya bağımlılığımız devam edecek ama bu noktalarlar, bu çıkış noktalarıyla en azından enerji çeşitlenmesiyle maliyetler de bir miktar daha düşmeler olacaktır diye düşünüyorum. Bu kapsamda, Türk Cumhuriyetleriyle diyalog olmasında da fayda görüyoruz!”

Kaçaklar…

Enerji kaçakları konusunu da gündemde tutan Yaşar, enerji kaçaklarına ilişkin net tedbir uygulamalarına değinilmemesine sitem etti; “Bununla ilgili ciddi tedbirler aldığınızı söylüyorsunuz. Rakamları da arkadaşlarımız ifade etti ama en azından biz bununla ilgili elde edilen faydaları da görmek istiyoruz, işte “Şu tedbirleri aldık, şu sonuçlar elde ettik.” gibi görebilirsek ondan da mutlu oluruz.

Zamlar…

Son zamanlarda yapılan doğalgaz zamlarına da değinen Yaşar şu ifadelere yer verdi; “Ağustos ve Eylül aylarında arttırılan doğalgaz ve elektrik fiyatları, 1 Ekim 2018 tarihinden geçerli olmak üzere bir zam daha gördü. Elektrik ve doğalgaz fiyatı Temmuz sonuna kıyasla toplam yüzde 30, sanayi için yüzde 48 yükselmiş oldu. Buna göre aylık 200 TL doğalgaz faturası ödeyen bir vatandaş bundan sonra 260 TL fatura ödeyecek.”

Vatandaşın ödeme güçlüğü yaşadığını ve bu yaşanan zamların insanımızı “yeter” noktasına getirdiğini belirten Yaşar, zamlarla ilgili ivedi bir düzenleme yapılması gerektiğini, faturaların normal seviyelere indirilmesinin şart olduğunu belirtti.