Dünya büyük bir değişimin arifesinde, bu değişim nasıl olacak ve kimlerin avantajlı olacağı şimdilik tam olarak bilinmese de, bazı ülkeler daha fazla avantajlı görünerek öne çıkmaktadır.
Son üç yüzyılda bütün büyük ve önemli, bilimsel ve siyasi gelişmeler batıda gerçekleşti. Sanayi inkılabı ile başlayan süreç, pazar, hammadde ve enerji ihtiyacı ile birlikte, iki büyük dünya savaşı ile sonuçlandı, özellikle birinci dünya savaşında imparatorluklar yok edildi ve yerine ulus devletler oluşturuldu, ikinci dünya savaşından sonra ise güç dengeleri yeniden şekillendi, Ingiltere ve Almanya zayıfladı, ABD ve Rusya güçlendi, soğuk savaş başladı, doksanlardan sonra ise tek kutuplu ABD hegemonyası ve yeni düşman islam olarak belirlendi ve mücadele başlatıldı.
Geldiğimiz nokta da ise yeni güç dengeleri oluştu. Rusya tekrar eski gücüne ulaştı ve yarışta bende varım diyor. Çin ise ekonomik ve askeri gücü ile ABD ‘yi geçmek üzere, Ingiltere ve Almanya tekrar küresel güç olma mücadelesi veriyor. Japonya, Güney Kore, Hindistan ve Iran ise ciddi bir ekonomik ve teknolojik gelişme gösterdiler.
Küresel ve bölgesel aktörlerin yeniden belirleneceği bir döneme giriyoruz. Bu döneme 4. Sanayi Devrimi ve 4. Nesil Savaş Dönemi diye biliriz. Bu dönemde ulus devletler ve din kavramının zayıflatılması ve yok edilmesi üzerinde duruluyor. Soğuk savaş döneminde’ki bloklardan ziyade, menfaate dayalı mikro ve bölgesel işbirlikleri ön plana çıkmaktadır.
Bununla birlikte büyük değişimlerede hazır olmalıyız. Siyasi, askeri, dini, kültürel, diplomatik, bilim ve teknik boyutuyla aynı anda büyük, ani ve karmaşık değişimler yaşanmaktadır.
Bu süreci iyi takip etmek ve stratejik vizyon ve stratejik hedef oluşturarak gerekli hamlelerin yapılmasını somut ve uygulanabilir, kısa, orta ve uzun vadede gerçekleştirmeliyiz.
Burada önemli olan bizim ne yapmamız gerektiğidir.
Yapmamız gerekenleri kısaca maddeler halinde bilgilerinize sunuyoruz.
1. 4. Sanayi Devrimini yakalamak zorundayız. Bilim ve teknikte en iyi olmak ve bilgi toplumu olmak zorundayız.
2. Teröre kalıcı çözüm ve caydırıcı cezalar gereklidir. Terör sorununa çözüm olarak, Iran PJAK’ı idam cezası uygulayarak zayıflattı ve diz çöktürdü.
3. Türk Birliğini kurmak zorundayız. Bu bizi BM AB ve Islam Dünyasında etkili bir güç yapacaktır.
4. Ekonomide iç piyasa, küçük esnaf ve turizmci için adım atılmalıdır.
5. Eğitimde pisa verilerinde geri kalmamızın nedenleri ve sonuçları araştırılmalıdır.
6. Ingiltere, Vatikan, ABD, Rusya, Almanya, Italya, Çin, Iran, Fransa, Finlandiya, Norveç, Isveç, Isviçre, Israil, Vatikan, Belçika, Japonya, Güney kore, Singapur, Hindistan gibi ülkelerdeki siyasi ve bilimsel gelişmeler yakından takip edilmelidir.
7. Çay ve Fındık ihracaatçısıyız ama borsalara sahip değiliz. Çay ve Fındık borsası kurulmalıdır.
8. Strateji, Ar-Ge ve Inovasyona ağırlık verilmelidir
9. Uzay bilimleri, nükleer enerji, nano teknolojiler, 3 D yazıcılar ve stratejik konularda bilimsel çalışmalara ağırlık verilmelidir.
10. Spor, sanat, kültür gibi alanlarda altyapı calışmaları yapılmalı ve uzun vadeli yatırımlar yapılmalıdır.
11. Cari açık, tasarruf yetersizliği, gelir dağılımda adalet, kredi ve kredi kartı gecikmelerine yeniden bir yapılandırma gereklilik arz etmiştir.
12. Yeni anayasa ve başkanlık sistemi temsilde adalet ve yönetimde istikrarı sağlama adına gerekli ve önemlidir.
13. Hukuk, sağlık ve eğitimde yeniden yapılanma
14. Işsizlik ve mesleksizlik gibi sorunlara çözüm üretilmelidir.
15. Küresel istihbarat örgütlerini, küresel lobileri ve birlikleri daha detaylı bir şekilde ve yakından takip edelim.
16. Toplumsal uzlaşma ve devlet ve millet meselelerinde milli duruş sergilemek, birlik olmak ve tek yürek olmak zorundayız.
Bu sürecin boyutları ve sınırları nereye gider, bunu tam olarak kestirmek bu aşama da mümkün değil ama artık hiçbir şey eskisi gibi olmayacağı kesin. Ona göre öngörülü davranmak, stratejik hedefler ve stratejik vizyon belirleyerek yeni döneme hazır olmak zorundayız.
Şener Mengene
Stratejist-Gazeteci-Yazar